* Kết quả công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận ở địa phương, đơn vị
Quán triệt phương châm, nhiệm vụ công tác lý luận và định hướng nghiên cứu chủ yếu từ nay đến năm 2030 của Nghị quyết số 37-NQ/TW, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh tập trung chỉ đạo công tác sơ kết, tổng kết các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng gắn với tổng kết thực tiễn của tỉnh trên nhiều lĩnh vực. Trong đó, một số lĩnh vực trọng yếu như xây dựng Đảng và hệ thống chính trị; đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể; công tác cán bộ, cải cách hành chính, về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa,...
Qua sơ kết, tổng kết các nghị quyết, chỉ thị của Đảng đã đánh giá đúng thực trạng về kết quả đạt được, chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm, phân tích rõ nguyên nhân và rút ra những kinh nghiệm thực tiễn Trên cơ sở đó, đề ra những định hướng về công tác lý luận của tỉnh; tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, công tác quản lý, điều hành của chính quyền các cấp; bổ sung, hoàn thiện về mặt lý luận đối với từng vấn đề, từng lĩnh vực nhằm phục vụ tốt cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh. Bên cạnh việc tổng kết thực tiễn, Ban Thường vụ Tỉnh ủy quan tâm chỉ đạo, tập trung nghiên cứu lý luận cơ bản, đặc biệt là hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh theo tinh thần Chỉ thị số 23-CT/TW, ngày 09/02/2018 của Ban Bí thư về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới. Trên cơ sở đó, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy phối hợp với các đơn vị liên quan biên soạn Chuyên đề năm 2022 “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh về phát huy truyền thống đoàn kết dân tộc, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, khát vọng phồn vinh, hạnh phúc của các dân tộc tỉnh Sóc Trăng” và Chuyên đề năm 2023 “Sóc Trăng phát huy ý chí tự lực, tự cường, đẩy mạnh phát triển kinh tế, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” để triển khai thực hiện trong toàn Đảng bộ tỉnh.
Bế giảng Lớp bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm dành cho giảng viên, báo cáo viên các trung tâm chính trị, các huyện ủy, thị ủy, thành ủy trực thuộc Tỉnh ủy. Ảnh minh họa
Ban Thường vụ Tỉnh ủy coi trọng và từng bước đổi mới cơ chế, phát huy dân chủ trong nghiên cứu lý luận chính trị theo Quy định số 285-QĐ/TW, ngày 25/4/2015 của Bộ Chính trị; thực hiện các chính sách khuyến khích các nhà nghiên cứu tìm tòi, sáng tạo nghiên cứu lý luận, nhất là trong lĩnh vực định hướng tư tưởng, chính trị; quan tâm mở rộng, đa dạng hóa các hình thức trong nghiên cứu lý luận. Việc thực thi đường lối của Đảng ở địa phương là cơ sở để Đảng bộ rút ra những kết luận cụ thể, toàn diện, những định hướng phát triển đúng đắn và phù hợp với tình hình thực tiễn, tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác lãnh đạo, điều hành, tổ chức các hoạt động lý luận.
Trên cơ sở tổng kết thực tiễn, quán triệt các nghị quyết Đại hội XII, XIII của Đảng và căn cứ Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII (2015-2020) và lần thứ XIV (2020-2025), Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cả lý luận và thực tiễn làm cơ sở khoa học cho việc hoạch định các chính sách phát triển của địa phương, đặc biệt là công tác nghiên cứu, khảo sát, tổng kết thực tiễn việc thực hiện các chủ trương, nghị quyết về phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong tỉnh; ban hành nhiều văn kiện, nghị quyết chuyên đề đối với các lĩnh vực trên và lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy xây dựng, ban hành các nghị quyết, chương trình, kế hoạch, nhằm cụ thế hóa và triển khai thực hiện.
Các cấp ủy đảng, chính quyền quan tâm, tạo điều kiện về nhân lực, cơ sở vật chất phục vụ công tác nghiên cứu lý luận; khuyến khích đội ngũ cán bộ, giảng viên tham gia nghiên cứu khoa học, viết sáng kiến kinh nghiệm và viết tin, bài trên báo; đăng ký các đề tài, sáng kiến cải tiến kỹ thuật theo chủ đề, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, công tác giảng dạy và hoạt động chuyên môn của từng ngành, lĩnh vực. Chú trọng lựa chọn những nội dung trọng tâm, xây dựng các chương trình, kế hoạch triển khai thực hiện công tác nghiên cứu lý luận phù hợp với điều kiện thực tế của cơ quan, đơn vị; ưu tiên công tác nghiên cứu, hoàn chỉnh những luận cứ khoa học trong việc phát triển kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh, xây dựng và bảo tồn các giá trị văn hóa ba dân tộc, phát triển nguồn nhân lực, khoa học - công nghệ, bảo đảm an sinh xã hội, thực hiện chính sách dân tộc - tôn giáo,...
Từ năm 2014-2023, các cấp ủy, cơ quan, đơn vị trong tỉnh đã chỉ đạo nghiên cứu, triển khai thực hiện 67 đề tài, đề án (không tính các dự án). Trong đó, có 8 đề tài thuộc lĩnh vực nghiên cứu lý luận do Ban Thường vụ Tỉnh ủy chủ trì; 59 đề tài thuộc lĩnh vực lịch sử, khoa học xã hội và nhân văn và công tác xây dựng Đảng, cùng nhiều sáng kiến, mô hình hay được áp dụng trong thực tiễn hằng năm. Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo nghiên cứu các đề tài khoa học xã hội và nhân văn, về lịch sử Đảng bộ tỉnh, lịch sử các huyện, thị xã, thành phố và lịch sử truyền thống xã, phường, thị trấn; các đề tài về lịch sử đấu tranh cách mạng của các ngành; các đề tài nghiên cứu về lĩnh vực chính trị, tư tưởng, văn hóa, con người Sóc Trăng,... Một số công trình nghiên cứu đã được đưa vào giảng dạy, học tập tại Trường Chính trị tỉnh và trung tâm chính trị các huyện, thị xã, thành phố; hệ thống các trường trung học phổ thông, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp trên địa bàn. Một trong những kết quả nổi bật của tỉnh là việc nghiên cứu, biên soạn nội dung giáo dục địa phương đã được đưa vào chương trình giảng dạy trong hệ thống giáo dục quốc dân (ở các lớp 1, lớp 2, lớp 3, lớp 6, lớp 7 và lớp 10); các đề tài về kinh tế - xã hội đã được áp dụng vào thực tiễn sản xuất, đời sống của nhân dân và đã được đánh giá đạt hiệu quả và có tính ứng dụng cao.
Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, các tổ chức xã hội, các cơ quan nghiên cứu chuyên ngành căn cứ tình hình thực tế của tổ chức, đơn vị, địa phương lựa chọn các vấn đề tổ chức tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận. Trên cơ sở đó, đề xuất các cơ chế, chính sách khuyến khích tài năng và lao động sáng tạo, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Chú trọng củng cố, kiện toàn, nâng cao trình độ chính trị, phương pháp nghiên cứu cho đội ngũ cán bộ làm công tác lý luận, nghiên cứu khoa học.
Nhìn chung, các đề tài, đề án, nhiệm vụ, sáng kiến, mô hình,… được nghiên cứu, triển khai thực hiện đã góp phần thiết thực vào việc tổng kết công tác lý luận. Đặc biệt, thông qua các hoạt động hội thảo, tọa đàm, nghiên cứu khoa học được tổ chức những năm gần đây đã tác động mạnh mẽ đến nhận thức và đưa công tác nghiên cứu lý luận ngày càng được phổ biến trong hoạt động của cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, đơn vị. Qua đó, đề ra nhiều giải pháp sát hợp với tình hình thực tiễn của địa phương; cung cấp luận cứ khoa học cho việc bổ sung và phát triển đường lối của Đảng bộ tỉnh trong xây dựng các văn kiện đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh qua các nhiệm kỳ và phục vụ việc lãnh đạo, chỉ đạo ở một số lĩnh vực như: Vận dụng giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh vào công tác xây dựng Đảng bộ hiện nay; mức độ tác động, ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường đối với việc phát triển kinh tế của tỉnh và giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế; phát triển và sử dụng đội ngũ trí thức của tỉnh trong giai đoạn tới; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và công nghiệp 4.0; xây dựng văn hóa là nền tảng tinh thần xã hội trong cơ cấu đa dân tộc của tỉnh; vấn đề giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trong thời kỳ hội nhập và một số đề tài, hội thảo khoa học về kinh tế, văn hóa, xã hội khác.
* Kết quả triển khai các đề tài, đề án, những sáng kiến, mô hình mới, cách làm hay của sở, ban, ngành
Trên cơ sở kết quả của các đề tài, ứng dụng khoa học và các đề án, sáng kiến, mô hình đã được nghiệm thu, Sở Khoa học và Công nghệ đã tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương nghiên cứu, tổ chức triển khai thực hiện vào thực tiễn cơ quan, đơn vị. Từ năm 2014-2023, đã chỉ đạo ứng dụng 33 đề tài, đề án liên quan đến công tác lý luận; trong đó, một số đề tài, đề án cùng nhiều sáng kiến, kinh nghiệm, mô hình hay, hiệu quả của cá nhân và tập thể được áp dụng phổ biến và đã được đánh giá hiệu quả trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội.
Trong những năm qua, các sáng kiến, kinh nghiệm, mô hình hay, hiệu quả của tập thể và cá nhân xuất hiện trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Qua thời gian thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị và Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị, toàn tỉnh có 2.609 mô hình hay, việc làm hiệu quả trong công tác, lao động và học tập. Các sở, ban, ngành trong tỉnh và các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh đã triển khai ứng dụng các đề tài nghiên cứu, các sáng kiến, kinh nghiệm vào hoạt động công vụ, sản xuất, kinh doanh và đời sống; qua đó góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của ngành, lĩnh vực, tạo cơ sở hình thành khái quát hệ thống lý luận của tỉnh phục vụ công tác biên soạn văn kiện đại hội đại biểu đảng bộ các cấp - đây cũng là những luận cứ, định hướng quan trọng để các cấp, các ngành đề ra nhiệm vụ, giải pháp triển khai trong thực tiễn. Một số đề tài nghiên cứu lý luận chính trị được các cấp ủy vận dụng trong công tác đấu tranh, ngăn chặn các âm mưu “diễn biến hòa bình”; kịp thời phát hiện, phản bác các thông tin, quan điểm sai trái, luận điệu tuyên truyền, xuyên tạc, thực hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của các thế lực thù địch; phát huy vai trò của các cơ quan báo chí, các phương tiện truyền thông đại chúng, diễn đàn khoa học trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Trường Chính trị tỉnh và trung tâm chính trị các huyện, thị xã, thành phố ngày càng quan tâm hơn đến việc lãnh đạo công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, từng bước chuẩn hóa đội ngũ giảng viên, đáp ứng yêu cầu tiêu chuẩn chức danh và vị trí việc làm, chuyên sâu về kỹ năng sư phạm, phương pháp giảng dạy; chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ kế thừa, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Đội ngũ cán bộ, giảng viên của Trường Chính trị tỉnh tích cực tham gia các hoạt động nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn; đóng góp nhiều ý kiến trên cơ sở vận dụng lý luận để luận giải các vấn đề thực tiễn đối với từng ngành, lĩnh vực, từng nội dung nghiên cứu, phục vụ tích cực trong việc đánh giá, sơ kết, tổng kết việc triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng, các chính sách, pháp luật của Nhà nước. Từ năm 2014-2023, Trường Chính trị tỉnh đã bảo vệ 22 đề tài khoa học (gồm 2 đề tài cấp tỉnh, 20 đề tài cấp cơ sở). Đồng thời, khuyến khích giảng viên nghiên cứu khoa học, viết sáng kiến kinh nghiệm, viết tin, bài trên báo, tạp chí…; đăng ký các đề tài sáng kiến cải tiến kỹ thuật theo chủ đề, chủ điểm phục vụ trực tiếp công tác giảng dạy; tập trung đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Qua đó, đã có một số công trình nghiên cứu, bài viết được đăng tải trên các tạp chí nghiên cứu lý luận có uy tín, tạo diễn đàn nghiên cứu, trao đổi lý luận trong đội ngũ cán bộ, giảng viên giảng dạy lý luận chính trị. Ngoài ra, nhà trường cũng đã chú trọng nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, năng lực nghiên cứu, giảng dạy của đội ngũ giảng viên; quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên kế thừa, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới
Qua 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XI, công tác nghiên cứu lý luận đã có những chuyển biến tích cực. Các cấp ủy đảng, chính quyền, cán bộ chủ chốt trong tỉnh ngày càng nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng của công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn trong thời kỳ đổi mới, hội nhập quốc tế; từ đó, ngày càng quan tâm đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo nghiên cứu lý luận trong hoạt động của địa phương, cơ quan, đơn vị. Việc sơ kết, tổng kết các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, của tỉnh được thực hiện nghiêm túc; qua đó, góp phần cung cấp các luận cứ khoa học giúp việc quyết định các chủ trương, định hướng phát triển trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội của tỉnh ngày càng sát với yêu cầu thực tiễn đặt ra; đồng thời, đóng góp những giải pháp thiết thực vào quá trình thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà. Công tác lý luận của tỉnh trong những năm qua đạt được nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực đời sống xã hội, làm cơ sở cho việc hoạch định mục tiêu, chính sách phát triển của tỉnh. Việc xây dựng và triển khai thực hiện các đề tài, đề án, những sáng kiến, mô hình mới, cách làm hay được các cấp, các ngành và đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức hưởng ứng và triển khai rộng rãi đã góp phần mang lại hiệu quả trong công tác xây dựng Đảng, đổi mới hệ thống chính trị, bổ sung vào hệ thống lý luận và phát triển đường lối đổi mới của Đảng, tăng cường sự thống nhất về nhận thức trong Đảng và sự đồng thuận của nhân dân trong triển khai thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị.
Hồng Nhi